ไขข้อสงสัย ความแตกต่างระหว่างเภสัชกรและผู้ช่วยเภสัชกร

ในระบบบริการสุขภาพเริ่มมีการเปลี่ยนแปลงอย่างต่อเนื่อง บุคลากรด้านยามีบทบาทสำคัญมากขึ้นในการสร้างความมั่นใจว่าทุกคนจะได้รับยาที่ปลอดภัย มีประสิทธิภาพ และเหมาะสมกับความต้องการของแต่ละบุคคล บุคลากรที่ทำงานร่วมกันอย่างใกล้ชิดคือเภสัชกรและผู้ช่วยเภสัชกร แม้ทั้งสองตำแหน่งจะทำงานในสภาพแวดล้อมเดียวกันและมีส่วนร่วมในการดูแลเรื่องยา แต่ก็มีขอบเขตหน้าที่ ความรับผิดชอบ คุณสมบัติ และข้อจำกัดทางกฎหมายที่แตกต่างกันอย่างชัดเจน การทำความเข้าใจความแตกต่างเหล่านี้เป็นสิ่งจำเป็น

 เภสัชกร ผู้ประกอบวิชาชีพที่ได้รับใบอนุญาต

เภสัชกรคือบุคลากรทางการแพทย์ที่มีความเชี่ยวชาญด้านยาและเวชภัณฑ์อย่างลึกซึ้ง เป็นผู้ที่ได้รับการศึกษาเฉพาะทางและมีใบอนุญาตประกอบวิชาชีพ ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญในการจัดการดูแลเรื่องยาในทุกมิติของระบบสุขภาพ

 บทบาท หน้าที่ และความรับผิดชอบหลัก

บทบาทของเภสัชกรมีความหลากหลายและครอบคลุมตั้งแต่การดูแลผู้ป่วยโดยตรงไปจนถึงการจัดการระบบยาในภาพรวม ทำให้เป็นบุคลากรที่ขาดไม่ได้ในการดูแลสุขภาพ หน้าที่หลักคือ การจัดการและจ่ายยา เภสัชกรมีหน้าที่ตรวจสอบและจ่ายยาตามใบสั่งยาจากแพทย์อย่างรอบคอบ เพื่อให้แน่ใจว่ายาที่จ่ายไปนั้นถูกต้องตามคำสั่งและเหมาะสมกับผู้ป่วย

การให้คำปรึกษาและดูแลการใช้ยา เภสัชกรจะให้คำปรึกษาและคำแนะนำเกี่ยวกับการใช้ยาที่ถูกต้องแก่ผู้ป่วย เพื่อให้มั่นใจว่ายาที่ได้รับมีความเหมาะสม ปลอดภัย และมีประสิทธิภาพสูงสุด

การควบคุมคุณภาพและคลังยา เภสัชกรมีหน้าที่ดูแลรายการและจำนวนยาในคลังให้มีเพียงพออยู่เสมอ และตรวจสอบวันหมดอายุของยาต่าง ๆ อย่างละเอียด และมีบทบาทในการจัดหา ผลิตยา และนำส่งยาไปยังผู้ป่วยในสภาวะฉุกเฉิน ซึ่งต้องอาศัยการตัดสินใจที่รวดเร็วและแม่นยำ นอกจากนี้ ในโรงพยาบาล เภสัชกรบางท่านยังรับผิดชอบงานที่ต้องใช้ความเชี่ยวชาญสูงและมีความเสี่ยง เช่น การผสมยาเคมีบำบัด ซึ่งเป็นยาอันตรายและมีราคาสูง ที่ห้ามผิดพลาดโดยเด็ดขาด

 งานธุรการและรายงาน เภสัชกรมีหน้าที่จัดทำรายงานการซื้อขาย หรือจ่ายยาในแต่ละวัน และรายงานให้ผู้เกี่ยวข้องทราบต้องควบคุมการจัดทำบัญชีการซื้อขายยาตามที่กฎหมายกำหนด เพื่อให้เกิดความโปร่งใสและตรวจสอบได้

ในภาพรวมของระบบสุขภาพ เภสัชกรทำหน้าที่เป็นตัวกลางที่สำคัญระหว่างผู้ผลิตยาและผู้ใช้ยาที่ช่วยสนับสนุนการรักษาโดยการให้คำแนะนำเกี่ยวกับการใช้ยาอย่างเหมาะสม ปลอดภัย และมีประสิทธิภาพ ไม่ว่าจะในโรงพยาบาล ร้านขายยา หรือในชุมชน

ผู้ช่วยเภสัชกร ผู้สนับสนุนงานเภสัชกรรม

ผู้ช่วยเภสัชกรเป็นบุคลากรที่ทำงานสนับสนุนเภสัชกร โดยมีบทบาทสำคัญในการช่วยให้การดำเนินงานในร้านขายยาหรือหน่วยงานเภสัชกรรมเป็นไปอย่างราบรื่นและมีประสิทธิภาพ

บทบาทและหน้าที่ภายใต้การกำกับดูแล

การจัดการยาเบื้องต้น ซึ่งรวมถึงการรับใบสั่งยาจากลูกค้าเพื่อส่งต่อให้เภสัชกรทำการตรวจสอบและจ่ายยาอย่างถูกต้อง ช่วยในการจัดและบรรจุยาใส่ภาชนะ เขียนสลากยา และคิดเงินค่ายา การปฏิบัติงานเหล่านี้ต้องอยู่ภายใต้การควบคุมและคำแนะนำของเภสัชกร เพื่อให้มั่นใจในความถูกต้องและปลอดภัย

การจัดการคลังและหน้าร้าน ผู้ช่วยเภสัชกรมีหน้าที่จัดการ ตรวจสอบ และเตรียมการสั่งซื้อยาในคลังให้มีเพียงพออยู่เสมอ พร้อมดูแลเรื่องวันหมดอายุของยาประเภทต่าง ๆ อย่างใกล้ชิด และรับผิดชอบในการจัดและทำความสะอาดหน้าร้านขายยาให้เป็นระเบียบเรียบร้อย

สำหรับ งานธุรการ ผู้ช่วยเภสัชกรจัดการงานต่าง ๆ เช่น การจัดการบัญชีเบื้องต้น การจัดเก็บเอกสารสำคัญ และการใช้ซอฟต์แวร์ในการจัดการข้อมูลพื้นฐาน มีบทบาทในการบันทึกและรวบรวมข้อมูลทางเภสัชกรรมขั้นพื้นฐานเพื่อใช้เป็นข้อมูลอ้างอิงและนำเสนอผู้บังคับบัญชา

ในส่วนของ การบริการลูกค้า ผู้ช่วยเภสัชกรจะช่วยเหลือและบริการลูกค้าในร้านขายยาขั้นพื้นฐานแก่ผู้รับบริการ ภายใต้การควบคุมกำกับของเภสัชกร เพื่อให้การบริการมีคุณภาพมาตรฐาน

ตัวอย่างงาน

​

​ดังนั้น การทำความเข้าใจถึงความแตกต่างและบทบาทของเภสัชกรและผู้ช่วยเภสัชกรจึงเป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้สามารถเข้าถึงบริการด้านยาที่เหมาะสมและได้รับคำแนะนำจากบุคลากรที่มีคุณสมบัติถูกต้องตามกฎหมาย ซึ่งจะนำไปสู่การดูแลสุขภาพที่มีประสิทธิภาพและปลอดภัยสำหรับทุกคนในสังคม